Khi nào nên đưa trẻ đi khám bác sĩ khi bị sốt?

Sốt là một triệu chứng thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong các giai đoạn cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng hoặc thay đổi thời tiết. Đối với nhiều bậc phụ huynh, việc thấy con mình bị sốt có thể gây ra sự lo lắng và băn khoăn, không biết khi nào tình trạng này là bình thường và khi nào cần sự can thiệp của bác sĩ. Thực tế, sốt đôi khi chỉ là biểu hiện tự nhiên của cơ thể để chống lại virus hoặc vi khuẩn, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn. Vì vậy, việc nhận biết chính xác các dấu hiệu nguy hiểm và biết khi nào cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ mà còn giảm bớt căng thẳng cho cha mẹ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng sốt ở trẻ, những biểu hiện cần chú ý, và thời điểm thích hợp để tìm kiếm sự hỗ trợ y tế.

1. Sốt là gì và nguyên nhân gây sốt ở trẻ?​

Sốt được định nghĩa là khi nhiệt độ cơ thể vượt quá mức bình thường (khoảng 37,5°C – 38°C). Đây không phải là bệnh mà là biểu hiện cho thấy hệ miễn dịch của trẻ đang hoạt động để chống lại một yếu tố lạ. Một số nguyên nhân phổ biến gây sốt ở trẻ bao gồm:

• Nhiễm trùng​

  • Nhiễm virus: Cảm lạnh, cúm, sốt siêu vi, bệnh tay chân miệng, hoặc các bệnh truyền nhiễm như sởi, thủy đậu.
  • Nhiễm vi khuẩn: Viêm họng, viêm tai giữa, viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu.

• Sau tiêm vắc-xin​

  • Một số trẻ có phản ứng sốt nhẹ sau khi tiêm phòng, điều này cho thấy cơ thể đang tạo ra kháng thể bảo vệ.

• Mọc răng​

  • Khi trẻ mọc răng, sốt nhẹ có thể xảy ra cùng với triệu chứng lợi sưng đỏ, chảy nước dãi.

• Các nguyên nhân khác​

  • Say nắng hoặc mất nước.
  • Phản ứng với thức ăn hoặc dị ứng.

2. Khi nào sốt không đáng lo ngại?​

Trong nhiều trường hợp, sốt ở trẻ không phải là dấu hiệu nghiêm trọng, đặc biệt khi trẻ vẫn:

• Tỉnh táo, hoạt bát, chơi đùa bình thường.
• Ăn uống đủ và không bị nôn mửa.
• Sốt kéo dài dưới 48 giờ và đáp ứng tốt với thuốc hạ sốt.

Sốt nhẹ hoặc sốt thoáng qua là một phản ứng tự nhiên và thường sẽ tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt.

3. Dấu hiệu cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay​

• Dựa trên độ tuổi của trẻ​

  • Trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi:
    Trẻ bị sốt với nhiệt độ từ 38°C trở lên cần được đưa đi khám ngay lập tức. Ở độ tuổi này, hệ miễn dịch của trẻ còn rất yếu, sốt có thể là dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng nặng.
  • Trẻ từ 3 đến 6 tháng tuổi:
    Nếu trẻ sốt trên 38,5°C hoặc xuất hiện các triệu chứng bất thường như bỏ bú, quấy khóc không ngừng, cần đưa trẻ đến bác sĩ.
  • Trẻ trên 6 tháng tuổi:
    Trẻ bị sốt cao trên 39°C, kéo dài hơn 48 giờ, hoặc có các biểu hiện nguy hiểm cần được khám sớm.

• Các triệu chứng nguy hiểm kèm theo:​

  • Sốt cao không hạ: Nhiệt độ trên 39°C, không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt.
  • Co giật: Co giật do sốt (thường xảy ra ở trẻ 6 tháng - 5 tuổi) hoặc co giật bất thường cần được xử lý kịp thời.
  • Khó thở: Thở nhanh, thở rút lõm ngực, hoặc thở khò khè.
  • Ngủ li bì hoặc khó tỉnh: Trẻ không phản ứng khi gọi hoặc ngủ quá nhiều so với bình thường.
  • Mất nước: Biểu hiện môi khô, khóc không có nước mắt, ít đi tiểu.
  • Phát ban bất thường: Xuất hiện nốt đỏ hoặc bầm tím không biến mất khi ấn vào.
  • Đau đầu dữ dội hoặc cứng cổ: Đây có thể là dấu hiệu của viêm màng não, rất nguy hiểm.
  • Bỏ ăn uống hoàn toàn: Trẻ từ chối bú, ăn hoặc uống nước kéo dài.

4. Cha mẹ cần làm gì trước khi đưa trẻ đi khám?​

• Đo nhiệt độ đúng cách​

  • Sử dụng nhiệt kế điện tử hoặc nhiệt kế đo ở nách để đảm bảo độ chính xác.

• Giảm sốt tại nhà tạm thời​

  • Dùng thuốc hạ sốt:
    Dùng paracetamol hoặc ibuprofen đúng liều lượng theo hướng dẫn bác sĩ.
  • Chườm ấm:
    Lau người bé bằng khăn ấm ở vùng trán, nách, bẹn để giúp hạ nhiệt.

• Giữ trẻ thoải mái​

  • Cho trẻ mặc đồ thoáng mát, không quấn quá nhiều lớp chăn.
  • Đảm bảo trẻ uống đủ nước (sữa mẹ, nước lọc, hoặc dung dịch điện giải).

• Theo dõi triệu chứng​

  • Quan sát biểu hiện của trẻ, đặc biệt là các triệu chứng bất thường như khó thở, phát ban, hoặc co giật.

5. Cách phòng ngừa sốt ở trẻ​

• Tiêm phòng đầy đủ:​

  • Đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch để phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm.

• Giữ vệ sinh cá nhân:​

  • Rửa tay thường xuyên cho trẻ và cả gia đình.
  • Dạy trẻ không đưa tay lên miệng, mắt, hoặc mũi.

• Chế độ dinh dưỡng hợp lý:​

  • Cung cấp đủ dưỡng chất, đặc biệt là vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.

• Hạn chế tiếp xúc với người bệnh:​

  • Không để trẻ gần người đang bị cảm cúm hoặc nhiễm trùng hô hấp.

Như vậy việc chăm sóc trẻ khi bị sốt đòi hỏi sự quan sát cẩn thận và hiểu biết đúng đắn để đảm bảo trẻ được an toàn và phục hồi nhanh chóng. Dù sốt có thể là một phản ứng tự nhiên của cơ thể, nhưng những trường hợp bất thường cần được phát hiện và xử lý kịp thời. Đưa trẻ đi khám bác sĩ đúng lúc không chỉ giúp điều trị kịp thời các bệnh tiềm ẩn mà còn đảm bảo trẻ được chăm sóc tốt nhất, hạn chế những biến chứng không mong muốn. Là cha mẹ, sự chủ động và nhạy bén trong việc nhận biết các dấu hiệu nghiêm trọng là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe của con yêu. Hãy luôn tin tưởng vào cảm giác của bản thân và đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ y tế khi có bất kỳ nghi ngờ nào, bởi sức khỏe của trẻ luôn là ưu tiên hàng đầu.